T +31 53 303 30 00

 

Internationale echtscheiding: welk recht is van toepassing?

TLC International Law > Familierecht  > Internationale echtscheiding: welk recht is van toepassing?

Internationale echtscheiding: welk recht is van toepassing?

Stel dat een Nederlandse vrouw en Duitse man trouwen in Italië, vervolgens in Duitsland gaan wonen en een aantal jaar naar Nederland verhuizen. Een paar jaar later loopt het huwelijk toch stuk en wensen de voormalig echtgenoten te scheiden. Het toepasselijke recht is in een dergelijke situatie van belang voor de verdeling van de gemeenschap, onderhoudsregelingen en afspraken omtrent de kinderen. Maar welk recht in nou van toepassing: Nederlands, Duits of Italiaans? En welke rechter is bevoegd om van het echtscheidingsverzoek kennis te nemen? Je leest het in deze blog. 

Is de Nederlandse rechter bevoegd? 

Als het gaat om een echtscheiding, het gezag, omgangregeling of een met een echtscheiding samenhangende verzoeken, wordt de bevoegdheid van een rechtbank in een land bepaald door de Brussel II bis Verordening. Om de echtscheidingsprocedure in Nederland te starten, is van belang dat de Nederlandse rechter bevoegd is. De Nederlandse rechter is in ieder geval bevoegd om over een verzoek tot echtscheiding te beslissen als: 

  • Een van de (of beide) echtgenoten in Nederland woont; 
  • Als beide echtgenoten de Nederlandse nationaliteit bezitten. 

Toepasselijke huwelijksvermogensrecht 

In Nederland kennen wij verschillende huwelijksvermogensstelsel. Zo is het mogelijk om in gemeenschap van goederen te trouwen, maar kunnen echtgenoten ook huwelijkse voorwaarden laten opstellen. Elk land heeft dit op zijn eigen manier geregeld. Zodra de bevoegde rechter is vastgesteld, dient te worden bepaald op grond van welk recht geoordeeld dient te worden. Ten aanzien van het huwelijksvermogensrecht is dit van belang omdat de verdeling niet in elk land op eenzelfde wijze geschied. Om te bepalen welk recht van toepassing is, dient te worden gekeken naar het Haags Huwelijksvermogensverdrag 1978 (HHV). Indien er op voorhand een rechtskeuze is gemaakt, is in beginsel het recht van dat land van toepassing. Indien dit niet het geval is, wordt het toepasselijke recht als volgt bepaald.  

Het HHV bepaalt op de eerste plek dat in beginsel het recht van toepassing is van de gemeenschappelijke nationaliteit ten tijde van het aangaan van het huwelijk. Indien een gemeenschappelijke nationaliteit ontbreekt, wordt doorgaans gekeken naar een huwelijksdomicilie. Met andere woorden: het recht van het land waar de echtgenoten gaan wonen binnen zes maanden na het huwelijk.  

10 jaar termijn 

Ook is het denkbaar dat het toepasselijke huwelijksvermogensrecht automatisch wijzigt. In Nederland is dit het geval wanneer partijen meer dan 10 jaar hun gewone verblijfplaats in Nederland hebben. 

Conclusie 

In het genoemde voorbeeld hebben partijen geen gemeenschappelijke nationaliteit. Dit betekent dat er voor het toepasselijke huwelijksvermogensrecht wordt aangesloten bij de huwelijksdomicilie: Duitsland. Tenzij partijen ten tijde van het indienen van het echtscheidingsverzoek langer dan 10 jaar in Nederland woonachtig zijn, is hoogstwaarschijnlijk het Duitse recht van toepassing.  

Vragen?

Heeft u vragen over deze blog of andere personen- en familierechtelijke kwesties? Benader dan gerust een van onze specialisten via mr. Willeke Krieger (krieger@tlcadvocaten.nl). Tevens zijn we te bereiken op 053-3033000 (Enschede) of 0523-745640 (Hardenberg) of via info@tlcadvocaten.nl