Schijnzelfstandigheid: waar moet je op letten?

Werken als zzp’er kan veel voordelen met zich meebrengen zoals vrijheid en wellicht ook fiscale voordelen. Ook het inhuren van zzp’er kan voor veel werknemers voordelen met zich meebrengen zoals flexibiliteit en expertise. Desalniettemin is het voor beide partijen van belang om rekening te houden met de kans op schijnzelfstandigheid. Schijnzelfstandigheid houdt in dat iemand zich presenteert als zelfstandige terwijl er volgens het arbeidsrecht sprake is van een dienstverband. Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst volledig handhaven op schijnzelfstandigheid. Ook ligt er een wetsvoorstel bij de Raad van State. Benieuwd waar je als zzp’er en werkgever op moet letten? Je leest er alles over in deze blog.

Wet DBA

In de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) staat uitgelegd wanneer sprake is van ondernemerschap of loondienst en uitzendwerk. Dit onderscheid is van belang omdat er andere regels gelden indien sprake is van een arbeidsovereenkomst.

Belangrijke omstandigheden

Voor beantwoording van de vraag of sprake is van schijnzelfstandigheid zijn verschillende factoren relevant. Zo wordt er ondermeer gekeken naar continuïteit, ondernemersrisico en bedrijfsomvang. Ook de vraag of er sprake is van een gezagsverhouding speelt een belangrijke rol. Wanneer sprake is van een gezagsverhouding, wordt doorgaans geoordeeld dat sprake is van een arbeidsovereenkomst. Van een gezagsverhouding kan sprake zijn als de opdrachtgever bepaalt wat je waar en wanneer moet doen en/of dat de opdrachtgever de mogelijkheid heeft om aanwijzingen te geven over hoe en wanneer de werkzaamheden worden uitgevoerd. Ook het aantal opdrachtgevers speelt een rol. In geval van één opdrachtgever (al helemaal als dat een voormalig werkgever is), wordt een dienstverband eerder aangenomen.

Volledige handhaving vanaf 1 januari 2025

Zoals aangegeven heeft de Belastingdienst aangegeven per 1 januari 2025 volledig te gaan handhaven op schijnzelfstandigheid. Heeft een werkgever onterecht belastingvoordelen voor zelfstandigen gekregen, dan moet dit worden terugbetaald. Denk aan zelfstandigenaftrek of startersaftrek. Daarnaast moet de werkgever alsnog loonheffing en bijvoorbeeld pensioen betalen. Voordat de heffingen worden opgelegd, kan de Belastingdienst eerst nog een waarschuwing geven. Dit geldt ook alleen voor komend jaar. De Belastingdienst gaat komend jaar geen boetes opleggen als werkgevers de zzp-wet overtreden. Alleen als werkgevers bewust de fout ingaan, zouden er in 2025 boetes volgen. Het is dus van groot belang voor werkgevers en zelfstandigen om na te gaan of er mogelijk sprake is van schijnzelfstandigheid zodat de bedrijfsvoering waar nodig kan worden aangepast.

Wet VBAR

De heersende onduidelijkheid over de vraag of sprake is van een arbeidsverhouding of van een zelfstandige heeft er toe geleid dat er een wetsvoorstel is ingediend. Het wetsvoorstel Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (Wet VBAR) ligt momenteel ter beoordeling bij de Raad van State. De Wet VBAR is bedoeld om de regels voor het werken met zzp’ers en personeel dat niet in loondienst is te verduidelijken. Zo is onder meer opgenomen dat een werker in geval van een  tarief onder €32,24, de werker onder de ondergrens valt en wordt gezien als werker in loondienst.

Vragen?

Heeft u vragen over deze blog of andere arbeidsrechtelijke kwesties? Benader dan gerust een van onze specialisten via mr. Willeke Krieger (krieger@tlcadvocaten.nl). Tevens zijn we te bereiken op 053-3033000 (Enschede) of 0523-745640 (Hardenberg) of via info@tlcadvocaten.nl